Ölümü bütün ölkədə müzakirələrə səbəb olan 18 yaşlı Elgün İbrahimovun hündürlükdən yıxılaraq aldığı xəsarətlər nəticəsində vəfat etdiyinin müəyyən olunduğu bildirilir.

Bu barədə mayın 29-da Baş Prokurorluq və Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin birgə məlumatında vurğulanır.

Əlavə edilib ki, cinayət işi üzrə bütün fərziyyələr, onun intihar etməsi, ehtiyatsızlıqdan yıxılması və ya ona ağır bədən xəsarəti yetirilməsi nəticəsində ölümün baş verməsi kimi hallar yoxlanılıb: "... Şahid ifadələri, hadisə yerinə, müşahidə kameralarına baxış, meyitin xarici, daxili müayinə edilməsi, telefon məlumatları, məhkəmə-genetik, məhkəmə-tibbi... ekspertizaların rəyləri və başqa dəlillərlə müəyyən edilib ki, Elgün İbrahimova hər hansı... xəsarət yetirilməyib, ona qarşı heç bir zorakı hərəkətlərə yol verilməyib, o, hündürlükdən yıxılmaq nəticəsində aldığı çoxsaylı xəsarətlərdən ölüb".

Vurğulandığına görə, həmçinin müəyyən edilib ki, E.İbrahimov mayın 12-də saat 16 radələrində hazırlıq kursundan çıxdıqdan sonra mobil telefonunu sataraq ayrı-ayrı şəxslərə olan pul borcunu qaytarıb.

Ana intihar versiyasına inanmır...

Birgə rəsmi açıqlamaya, hələlik, onun yaxınlarından münasibət almaq mümkün olmayıb.

Amma bugünlərdə onun anası Fizzə Zeynalova yerli mediaya açıqlamasında oğlunun intihar edə biləcəyini istisna etmişdi: "Ola bilməz, mənim uşağım həyatdolu uşaq idi. Nəyə görə intihar etməli idi?!", - o, rəsmi açıqlamadan bir gün öncə "TV Müsavat"a müsahibəsində vurğulamışdı.

Yerli mediada mayın 13-nə keçən gecə Gəncə sakini, 18 yaşlı E.İbrahimovun Texnologiya Universitetinə məxsus, hazırda istifadəsiz olan yataqxananın həyətində ağır vəziyyətdə tapılıb xəstəxanaya yerləşdirilsə də, bir neçə saat sonra vəfat etdiyi barədə məlumatlar yayılmışdı. Faktla bağlı cinayət işi açılsa da, sosial şəbəkələrdə işin açılmaması ilə bağlı tənqidlər səslənmişdi.

Azərbaycan Xalq Cəbhəsi Partiyasının (AXCP) sədri Əli Kərimliyə sürücülük edən və aprelin əvvəlində inzibati qaydada həbs olunan Zaur Rzalı ilə bağlı cinayət işinin açıldığı bildirilir. O, Cinayət Məcəlləsinin 228.5 (Qanunsuz olaraq qaz silahını, soyuq silahı, o cümlədən soyuq atıcı silahı əldə etmə, satma və ya gəzdirmə,...) maddəsi ilə ittiham olunur. Bu barədə AXCP-dən məlumat verilib.

Partiyadan vurğulandığına görə, bununla bağlı onun özünə mayın 29-da dəvət olunduğu Nərimanov rayon Polis İdarəsində məlumat veriblər.

"Cinayət işinin başlanmasına formal səbəb Z.Rzalının avtomobilindən məişətdə istifadə etdiyi meyvə bıçağının tapılmasıdır", - AXCP-dən vurğulanıb.

Z.Rzalı aprelin 1-də Nərimanov rayon Məhkəməsində 30 sutka həbs edilmişdi. O, İnzibati Xətalar Məcəlləsinin 510 (xırda xuliqanlıq) və 535.1-ci (Polis işçisi və ya hərbi qulluqçu ictimai qaydanın mühafizə vəzifələrini icra edərkən onların qanuni tələblərinə qəsdən tabe olmamaq) maddələri ilə təqsirli sayılıb. Partiyadan onun şərləndiyi açıqlamışdı.

AXCP-nin məlumatına görə, Z.Rzalı onlara bildirib ki, həmin vaxt onu saxlayanda maşınında axtarış aparıblar, meyvə bıçağını götürüblər: "Deməsinə görə, 17-ci polis bölməsində maşınında axtarış aparılanda "bardaçok"dakı bıçağı götürüblər, nə üçün olduğunu soruşublar. O, da Sədərək Ticarət Mərkəzindən 10 il bundan qabaq aldığını, sırf məişətdə istifadə üçün olduğunu deyib. Bildirib ki, meyvəçidir, tez-tez rayonlarda olur və bıçaq onun üçün vacib əşyadır".

AXCP hesab edir ki, hadisənin üstündən iki aya yaxın vaxt keçəndən sonra bıçağın yenidən yada düşməsi cinayət işinin siyasi sifarişlə açıldığını deməyə əsas verir.

AXCP sədri Əli Kərimli isə bir müddət öncə vurğulamışdı ki, son iki ayda ona ictimai əsaslarla sürücülük və mühafizəçilik edən səkkiz şəxs əsassız yerə həbs edilib.

Hələlik, bütün bu açıqlamalara rəsmi qurumlardan münasibət almaq mümkün olmayıb.

Xatırlatma

Müxalifətdə olan AXCP-nin hazırda 15-ə yaxın üzvü uzunmüddətli həbsdədir. Üstəlik, bir çox fəalları inzibati qaydada həbs edilib. Onlar müxtəlif ittihamlarla üzləşsələr də, partiya onların hamısının siyasi sifarişlə həbs edildiyini açıqlayıb. Azərbaycan rəsmiləri isə ölkədə siyasi məhbus olması ilə bağlı deyilənləri qəbul etmirlər. Onlar vurğulayırlar ki, siyasi məhbus siyahısında yer alan şəxslər sırf törətdikləri əmələ görə mühakimə ediliblər.

Bəzi hüquq müdafiəçilərinin hesablamalarına görə, hazırda Azərbaycanda 360-dan çox siyasi məhbus var.

Mayın 28-də Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi (AİHM) "İşçi Masası" Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası İdarə Heyətinin üzvü Ayxan İsrafilovun şikayəti ilə bağlı qərar çıxarıb.

Vəkil Fariz Namazlı bildirib ki, bu şikayət A.İsrafilov barəsində 2023-cü il avqustun 23-də seçilmiş həbs-qətimkan tədbirinin qanunsuzluğu ilə bağlı olub. Onun bildirməsinə görə, şikayətdə Avropa Konvensiyanın 5-ci (Azadlıq və toxunulmazlıq hüququ) maddəsinin pozuntusunun tanınması xahiş olunurdu. F.Namazlı deyib ki, bu iş üzrə hökumət birtərəfli bəyanat qəbul edib və hüquq pozuntusunu etiraf edib.

AİHM bu işi nəticədə siyahıdan çıxarıb.

Məhkəmə mənəvi zərərin əvəzi olaraq 2 min 700 avro, məhkəmə xərclərinə görə 450 avro kompensasiya müəyyən edib.

Hələlik, qərara Azərbaycanın rəsmi qurumları münasibət bildirməyib.

Qərar icra olunacaqmı?

Bu ilin aprelində prezident İlham Əliyev bildirmişdi ki, artıq AİHM-in qərarları Azərbaycana şamil edilə bilməz. O, ADA Universitetində "Yeni dünya nizamına doğru" adlı forumdakı çıxışında bununla bağlı fikirləri Azərbaycan nümayəndə heyətinin ötən il Avropa Şurası Parlamentlər Assambleyasında (AŞPA) mandatının təsdiqlənməməsi haqda suala cavab verərkən səsləndirmişdi: "Nəzərə alsaq ki, biz Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin hakimlərinin seçilməsində iştirak etmirik, buna görə həmin məhkəmənin qərarları bizim üçün hər hansı bir qüvvəyə malik deyil. Bu bizim mövqeyimizdir".

AŞPA ötən il yanvarın 24-də Azərbaycanın Avropa Şurasına üzvlükdən irəli gələn əsas öhdəliklərini yerinə yetirməməsini əsas gətirərək bu ölkənin deputatlarının etimadnamələrini təsdiqləməyib. Əsaslar kimi Azərbaycanda insan hüquqlarının vəziyyətinin pisləşməsi, jurnalistlərin həbsi, növbədənkənar prezident seçkisini müşahidə etmək üçün quruma dəvət göndərilməməsi, habelə Qarabağda hərbi əməliyyatlar göstərilib.

Assambleyada səsvermədən əvvəl qurumda iştirakını "qeyri-müəyyən müddətə" dayandıran Azərbaycan nümayəndə heyəti vurğulamışdı ki, baş verənlər ölkələrinin ərazi bütövlüyünü bərpa etməsinə görə aparılan qərəzli kampaniyanın bir hissəsidir.

Xatırlatma

A.İsrafilov 2023-cü ilin avqustunda saxlanılıb. O, Cinayət Məcəlləsinin 234.1-1-ci (narkotik vasitələri saxlama və yayma) maddəsi ilə ötən il aprelin 2-də Bakı Ağır Cinayətlər Məhkəməsində 3 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilib. A.İsrafilov ittihamı qəbul etmir.

2022-ci ildə yaradılan "İşçi Masası" Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının dörd üzvü – sədr Afiəddin Məmmədov, üzvləri Ayxan İsrafilov, Elvin Mustafayev və Möhyəddin Orucov hazırda həbsdədir. Onlar müxtəlif ittihamlarla üzləşsələr də, ittihamların hamısını qurama, siyasi sayırlar.

Tanınmamış Abxaziya Respublikasının Qali rayonunda Azərbaycan və Türkiyə vətəndaşları saxlanılıb.

Abxaziya Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin məlumatına görə, qurum Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin (FSB) Sərhəd İdarəsi ilə birgə "dövlət sərhədinin qanunsuz keçilməsi" kanalını aşkarlayıb və iki qrup xarici vətəndaşı saxlayıb.

"Birinci qrupda iki Türkiyə vətəndaşı var: 1997-ci il təvəllüdlü Selçuk Güren – o, Türkiyə ərazisində törədilmiş sifarişli qətl hadisəsinə görə İnterpol xətti ilə beynəlxalq axtarışa verilib - və 2001-ci il təvəllüdlü Doğan Bersan – o da qətl törətmək və narkotik vasitələrin ticarətinə görə axtarışdadır", —məlumatda bildirilir.

Tanınmamış respublikanın müvafiq qurumunun mayın 26-da yaydığı məlumata görə, Azərbaycan vətəndaşları - 1974-cü il təvəllüdlü Həsən Əzizov və 1990-cı il təvəllüdlü Namaz Təhməzli də saxlanılıb.

Abxaziyanın Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinin məlumatına görə, onlar "Gürcüstanda cinayət məsuliyyətindən yayınmaq üçün Abxaziyada gizlənməyə cəhd ediblər".

Qeyd olunub ki, saxlanılan şəxslər barəsində Cinayət Məcəlləsinin 324-cü maddəsinin 2-ci bəndi (sərhədin qanunsuz keçilməsi — əvvəlcədən əlbir olan şəxslər qrupu və ya mütəşəkkil dəstə tərəfindən törədildikdə) üzrə cinayət işi qaldırılıb.

Tbilisi xarici vətəndaşların Abxaziyada saxlanılması ilə bağlı şərh verməyib.

ABŞ dövlət katibi Marko Rubio mayın 28-də elan edib ki, ABŞ Çin Kommunist Partiyası ilə əlaqəsi olan və kritik sahələrdə təhsil alanlar da daxil olmaqla çinli tələbələrin vizalarını "qətiyyətlə" ləğv etməyə başlayacaq. Bu barədə ABŞ Dövlət Departamentinin saytında onun adından dərc olunan bəyanatda deyilir.

Rubio bəyanatında bildirib ki, Dövlət Departamenti Çindən və Honq Konqdan olan gələcək bütün viza müraciətlərinə nəzarəti gücləndirmək üçün viza meyarlarını da yenidən nəzərdən keçirəcək.

"ABŞ Dövlət Departamenti çinli tələbələrin vizalarının ləğvini qətiyyətlə həyata keçirmək üçün Daxili Təhlükəsizlik Nazirliyi ilə birgə işləyəcək", — o bildirib.

Vaşinqtondakı Çin səfirliyi məsələ ilə bağlı şərh verməyib.

Tramp administrasiyasının Harvard Universitetinin əksəriyyəti çinli olan xarici tələbələri qəbul etmək imkanını məhdudlaşdırmasının ardınca Çinin Xarici İşlər Nazirliyi xaricdəki çinli tələbələrin qanuni hüquq və maraqlarını qəti şəkildə qoruyacağını bəyan etmişdi.

"Reuters" yazır ki, əgər bu qərar ABŞ-də təhsil alan yüz minlərlə çinli tələbənin geniş bir hissəsinə şamil olunsa, bu, Amerika universitetləri üçün mühüm gəlir mənbəyinə və ABŞ texnologiya şirkətləri üçün vacib olan istedadlı işçi qüvvəsi axınına təsir edə bilər.

Rubionun bəyanatında vizaların ləğvinin hansı miqyasda olacağı ilə bağlı ətraflı məlumat verilməyib. Lakin nisbətən az sayda tələbəyə şamil edilməsi belə, Çindən ABŞ-yə ali təhsil almaq üçün gələn çinli tələbələrin axınına təsir göstərə bilər.

Son onilliklər ərzində ABŞ Çinin son dərəcə rəqabətli universitet sisteminə alternativ axtaran və Amerika universitetlərinin güclü reputasiyasına cəlb olunan çoxsaylı çinli tələbələr üçün əsas seçimə çevrilib. Həmin tələbələr, adətən, ABŞ universitetlərinin yüksək təhsil haqqını ödəyə bilən varlı ailələrdən gəlirlər.

Bir çox analitiklər hazırkı ABŞ-Çin geosiyasi rəqabətini Soyuq müharibənin yeni forması kimi qiymətləndirir. ABŞ-nin müvafiq qurumları və Konqres Çin hökumətinin maliyyələşdirdiyi təsir fəaliyyətləri və texnologiyalarla bağlı Amerika universitetlərində nəzarəti gücləndirib.

Trampın birinci prezidentliyi dövründə ozamankı dövlət katibi Mayk Pompeo ABŞ universitet kampuslarında Çin hökumətinin maliyyələşdirdiyi Konfutsi İnstitutunun mədəniyyət mərkəzlərinin ləğvi təşəbbüsünə rəhbərlik edib. O bildirib ki, bu mərkəzlər Çinin qlobal təbliğatını və "zərərli" təsirini yaymaq və "casuslar və əməkdaşlar cəlb etmək" məqsədinə xidmət edir.

Rusiyanın Stavropol şəhərində yaşayış binasının həyətində baş verən partlayış nəticəsində iki nəfər ölüb və onlardan biri şəhər merinin birinci müavini Zaur Qurtsiyevdir. O, Ukraynaya qarşı işğalçı müharibədə iştirak etmiş veteranların hakimiyyət orqanlarında işlə təmin olunması üçün nəzərdə tutulan "Qəhrəmanların zamanı" proqramı çərçivəsində bu vəzifəyə təyin olunub.

"Shot" teleqram kanalı yazıb ki, partlayışa səbəb qumbaranın partladılması ehtimal olunur.

Qubernator Vladimir Vladimirov hadisə nəticəsində Qurtsiyevin öldüyünü təsdiqləyib. Onun sözlərinə görə, bütün versiyalar, o cümlədən Ukrayna tərəfindən sui-qəsd ehtimalı da araşdırılır.

Mayor Z.Qurtsiyev aviasiyanın döyüş idarəetməsi qərargahının rəisi olub. "Qəhrəmanların zamanı" proqramının saytında bildirilir ki, o, Mariupolun işğalı əməliyyatının hava hissəsinə rəhbərlik edib. Qeyd olunub, o, raketlərin hədəfə yönəldilməsi texnologiyasına öz təkmilləşdirməsini tətbiq etməklə onların dəqiqliyini və effektivliyini bir neçə dəfə artırıb.

Mariupolda gedən döyüşlər nəticəsində yüzlərlə yaşayış binası və mülki obyekt dağıdılıb, Rusiya dəfələrlə ayrıseçkilik tətbiq etmədən hava zərbələri endirməkdə ittiham olunub, ancaq Moskva bu ittihamları rədd edir.

Milyarder işadamı İlon Mask bildirib ki, Hökumətin Effektivlik Departamentində (DOGE) onun səlahiyyət müddəti başa çatır və o, "qeyri-effektiv" xərcləri azaltmaq imkanı yaratdığı üçün prezident Donald Trampa təşəkkür edir.

"Zaman keçdikcə DOGE-nin missiyası daha da güclənəcək, çünki bu, bütün hökumət üçün həyat tərzinə çevriləcək", - o, X platformasındakı paylaşımında bildirib.

Tramp Ağ evə qayıtdıqdan sonra Mask "xüsusi dövlət qulluqçusu" təyin edilib. Bu da ona 130 gün dövlət üçün çalışmağa imkan verib. Bu müddət mayın sonunda başa çatır.

"Reuters" mənbələrə istinadən bildirib ki, Mask bu açıqlamadan əvvəl Tramp ilə heç bir danışıq aparmayıb və onun gedişi "sürətli" və rəsmi mərasim olmadan baş verib. Buna baxmayaraq, bildirilir ki, qərar ən yüksək səviyyədə qəbul edilib.

Daha əvvəl Mask bildirmişdi ki, "Tesla" şirkətinin idarə olunmasına fokuslanacaq və gələcəkdə siyasətə daha az vaxt sərf edəcək, çünki onun fikrincə, artıq kifayət qədər iş görüb. O, həmçinin vəd etmişdi ki, dövlət qulluqçusu vəzifəsində iş vaxtını həftədə bir-iki günə endirəcək.

"The Washington Post" isə mənbələrə istinadən yazıb ki, Maskın qərarına nəticələrin yetərsizliyindən doğan məyusluq təsir edib. Onun islahat proqramı on minlərlə dövlət qulluqçusunun ixtisarına və bəzi dövlət qurumlarının ləğvinə səbəb olsa da, Maskın vəd etdiyi maliyyə effekti əldə olunmayıb.

Azərbaycana kərə yağı idxalı artıb. Bu barədə Dövlət Gömrük Komitəsinin (DGK) məlumatında bildirilir. Qurum vurğulayır ki, bu ilin yanvar-aprel aylarında Azərbaycan 9 min 323 ton kərə yağı və süddən hazırlanmış digər yağlar idxal edib. Həmin həcmdə yağların idxal dəyəri 65 milyon 474 min ABŞ dolları göstərilib. Bu, ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə həcm baxımından 1 min 387 ton (17.4 faiz), dəyər baxımından isə 24 milyon 499 min ABŞ dolları (59.7 faiz) çoxdur.

Azərbaycanda marqarin istehsalı artıb, kərə yağı azalıb

Kərə yağı idxalının artmasının səbəblərindən biri kimi onun ölkədə istehsalının azalması göstərilir. Bu ilin yanvar-aprelində Azərbaycanda 16.4 min ton marqarin istehsal edilib. Dövlət Statistika Komitəsinin (DSK) məlumatına görə, bu göstərici ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 478 ton və ya 3 faiz çoxdur.

Hesabat dövründə ölkədə 8.7 min ton kərə yağı istehsal edilib ki, bu da illik müqayisədə 223 ton, yaxud da 2.5 faiz azdır.

Üstəlik, iqtisadçılar deyir ki, daxili istehsalın özünü araşdırılmasına ehtiyac var. Onların fikrincə, daxili istehsal deyəndə bəzən söhbət təkcə qablaşdırmadan gedir. Onlar kərə yağı idxalının artmasında başqa amillərin də rolunu istisna etmirlər.

Ümumilikdə götürəndə Azərbaycanda idxalda kəskin artım var. Hesabat dövründə idxal təqribən 2 milyard 668 milyon dollar, başqa sözlə 48.8 faiz artaraq 8 milyard 133 milyon dollara çatıb. İdxalda əsas malları ət, süd, kərə yağı təşkil edir.

İranda "İsrail üçün casusluq"da ittiham olunan Pedram Mədəni edam olunub. İnsan haqları təşkilatları bu işin "əsaslı" qüsurlarla dolu olduğunu və ittihamların məcburiyyət altında alınmış etiraflara əsaslandığını qeyd ediblər.

Ölkənin ədliyyə sisteminə bağlı "Mizan" xəbər agentliyi mayın 28-də bildirib ki, edam "İsrail üçün casusluq" və "qanunsuz yollarla var-dövlət əldə etmə" ittihamlar əsasında həyata keçirilib.

Pedram 2020-ci ildə İsrailə casusluq etməsi iddiası ilə həbs olunub.

O, İnqilab Məhkəməsi tərəfindən "yer üzündə fəsad törətmək" ittihamı ilə ölüm cəzasına məhkum edilib. Bu hökm Ali Məhkəmə tərəfindən üç dəfə ləğv edilsə də, hər dəfə aşağı instansiya məhkəməsi onu yenidən ölüm cəzasına məhkum edib.

2023-cü ilin Nobel Sülh Mükafatı laureatı, həbsdə olan iranlı dissident Nərgiz Məhəmmədi P.Mədəninin anasının İran hakimiyyətinə müraciət videosunu yayımlayıb. Videoda Mədəninin anası müəmmalar və ciddi qüsurlarla dolu bu işin yenidən araşdırılmasını istəyir.

P.Mədəninin edam xəbəri "Human Rights Watch"un İran hakimiyyətinin "dəhşətli edam dalğası" həyata keçirdiyi qeyd olunan hesabatından cəmi bir gün sonra yayılıb. Hesabata görə, 2025-ci ilin əvvəlindən İranda 478 nəfər edam edilib ki, bu da ötən ilin eyni dövrü ilə müqayisədə 75 faiz artım deməkdir.

"2025-ci ilin ilk beş ayında İran hakimiyyəti gündə orta hesabla azı üç nəfəri edam edib. Hökumətin fərqli düşüncəyə qarşı amansız repressiyaları və narkotik əleyhinə qəddar siyasəti nəticəsində daha çox dissident və cəmiyyətdə marginal vəziyyətdə olan insanlar qurbana çevrilir", – "Human Rights Watch"un icraçı direktoru Federiko Borello bildirib.

"Edam dalğasının ləngiyəcəyinə dair heç bir əlamət görünmür. Bu böhranın miqyası beynəlxalq ictimaiyyətin İran hökumətinə edamları dərhal dayandırmaq və ölüm cəzasına moratorium tətbiq etmək üçün təzyiq göstərməsinin nə qədər təcili olduğunu göstərir", – Borello əlavə edib.

Gürcüstanın daxili işlər naziri və baş nazirin müavini Vaxtanq Qomelauri istefa verib. O, bu barədə ictimaiyyətə müraciətində bildirib.

Qomelauri ötən ilin payızında Tbilisidə nümayişləri dağıtdığına görə ABŞ, Böyük Britaniya və Avropa İttifaqına (Aİ) üzv bir sıra ölkələrin sanksiyalarına məruz qalıb. Bundan sonra Gürcüstan hakimiyyəti onu "Şərəf" ordeni ilə təltif edib, general-polkovnik rütbəsi verib və baş nazirin müavini vəzifəsinə yüksəldib.

Qomelauri qeyd edib ki, istefa qərarı onun üçün asan olmayıb, lakin onun sözlərinə görə, indi ailəsinə daha çox diqqət yetirəcəyi vaxt çatıb.

"2011-ci ildən ölkəmizdə dönüş nöqtəsi yaradan cənab Bidzina İvanişvilinin başçılıq etdiyi mübarizənin iştirakçısıyam. Ölkəmizin hökumət komandasının rəhbərliyi altında əldə etdiyi bütün nailiyyətlər dəyərlidir və mənim üçün qürur mənbəyidir. Buna əsaslanaraq bu komandaya sadiq qalacağam. Gələcəkdə də, bundan sonra da komandanın yanında olmağa hazıram", – Qomelauri qeyd edib.

Qomelauri bir neçə il İvanişvilinin təhlükəsizliyinə rəhbərlik edib. 2013-cü ildən daxili işlər nazirinin müavini, sonra idarə rəisi, Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətinə rəhbərlik edib, 2019-cu ildə isə yenidən daxili işlər naziri təyin edilib.

İqtidarda olan "Gürcü arzusu" hökumət strukturlarında bir sıra kadr dəyişiklikləri həyata keçirib. Onların legitimliyi Gürcüstan müxalifəti və Gürcüstan ictimaiyyətinin bir hissəsi tərəfindən tanınmır. Bəzi politoloqlar və ekspertlər bildirir ki, bu yolla hakimiyyət payızda keçirilməsi planlaşdırılan yerli seçkilərə və, ola bilsin, yeni parlament seçkilərinə hazırlaşır.

Qela Qeladze Gürcüstanın yeni daxili işlər naziri təyin edilib. Qeladze daha əvvəl müxtəlif idarələrdə rəhbər vəzifələrdə, o cümlədən təhsil, müdafiə nazirlikləri və Dövlət Təhlükəsizliyi Xidmətində müavin postlarında çalışıb.

ABŞ dövlət katibi Marko Rubio 28 May - Müstəqillik Günü münasibətilə Azərbaycan xalqını təbrik edib. Bununla bağlı ABŞ Dövlət Departamentinin saytında onun adından bəyanat dərc olunub.

Bəyanatda bildirilib ki, ABŞ Azərbaycanın suverenliyini, müstəqilliyini və ərazi bütövlüyünü dəstəkləyir.

"Cənubi Qafqazın çiçəklənməsi üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən regionda sülh və sabitliyin təşviqi səylərini dəstəkləməyə davam edirik. Biz bu il Azərbaycan və Ermənistanın sülh müqaviləsinin mətni üzrə əldə etdiyi razılaşmanı alqışlayırıq. Həmçinin, Azərbaycanın enerji təchizatçısı və nəqliyyat qovşağı kimi artan əhəmiyyətini tanıyırıq".

Bəyanatda vurğulanır ki, son 33 il ərzində qurulmuş Azərbaycan-ABŞ tərəfdaşlığı təhlükəsizlik, enerji və iqtisadi inkişaf sahələrində ortaq maraqların irəliləməsinə xidmət edir: "Birləşmiş Ştatlar Azərbaycanda konstitusiyasına uyğun olaraq fundamental azadlıqları, o cümlədən mətbuat azadlığını dəstəkləməyə sadiqdir".

ABŞ Dövlət Departamentinin dünyada insan haqlarının vəziyyətinə dair illik hesabatlarında Azərbaycan hakimiyyəti, bir qayda olaraq, qanunsuz həbslər, məhbusların hüquqlarının pozulması, onlarla pis rəftar, hüquq-mühafizə orqanlarında korrupsiya və cəzasızlıq sisteminə görə tənqid olunur. Hökumətin insan haqları pozan məmurların cəzalandırılması üçün inandırıcı addımlar atmadığı vurğulanır.

Bütövlükdə götürəndə 2023-cü ilin noyabrından bəri Azərbaycanda qruplar halında 30-dan çox jurnalist, ictimai fəal qaçaqmalçılıq ittihamı ilə həbs edilib. Sonra onlardan bəzilərinin ittihamı daha bir neçə maddə ilə ağırlaşdırılıb. Söhbət külli miqdarda gəlir əldə etməklə qanunsuz sahibkarlıq, mütəşəkkil dəstə ilə qaçaqmalçılıq, vergidən yayınma, sənəd saxtalaşdırma və başqa ittihamlardan gedir. Amma onların hamısı bu ittihamları qəbul etmir, peşə fəaliyyətlərinə görə siyasi sifarişlə həbs olunduqlarını deyir.

Yerli hüquq-müdafiə təşkilatlarının hazırladığı siyahılara görə, hazırda Azərbaycan həbsxanalarında 360-dan çox siyasi məhbus var. Rəsmilərsə, bir qayda olaraq, vurğulayırlar ki, ölkədə heç kim peşə fəaliyyəti ilə bağlı, siyasi əsaslarla həbs edilmir.

Amerikalı senatorlar ABŞ Qlobal Media Agentliyinə (USAGM) bağlı jurnalistlərin müdafiəsi üçün dövlət katibi Mark Rubioya müraciət ünvanlayıblar: "Biz sizi İran, Vyetnam, Rusiya, Belarus, Azərbaycan və Myanma həbsxanalarında saxlanılan və ABŞ ilə əlaqəli jurnalistlərin azad olunmasının təmin edilməsi üçün tədbirlər görməyə çağırırıq. USAGM Azad Avropa/Azadlıq Radioları (RFE/RL), Azad Asiya Radiosu (RFA), Kuba Yayım Bürosu (OCB), Yaxın Şərq Yayım Şəbəkələri (MBN), "Amerikanın Səsi" (VOA) və Açıq Texnologiyalar Fondu (OTF) üçün qrantları dayandırdıqdan sonra bu şəbəkələrlə əlaqəli həbsdə olan jurnalistlərin unudulmaq və diqqətdən kənarda qalmaq riski ilə üz-üzə qalmasından narahatıq. Bu şəbəkələrin statusu qeyri-müəyyən olaraq qaldığı müddətcə onların müdafiəsi məsələsində Dövlət Departamentinin məsuliyyəti daha da artacaq".

Senatorlar müvafiq müraciət məktubunda xatırladıblar ki, USAGM ilə çalışmış beş əməkdaş hazırda Vyetnamda, ikisi Rusiyada, biri Belarusda, biri Azərbaycanda və ikisi Myanmada həbsdədir.

Senatorlar dövlət katibi Rubiodan xahiş ediblər ki, o, bu şəxslərin vəziyyəti ilə bağlı narahatlığı mütəmadi şəkildə ABŞ adından səsləndirsin və müvafiq qurumları - Demokratiya, İnsan Hüquqları və Əmək Bürosunu (DRL), Konsulluq İşləri Bürosunu (CA) və Girovlarla İş üzrə Xüsusi Nümayəndənin Ofisini (SPEHA) bu jurnalistlərin müdafiəsi üçün hərəkətə keçməyə təşviq etsin.

Senatorlar bu jurnalistlərin azad olunmasının təminatına dair konkret plan təqdim olunmasını istəyiblər.

Xatırlatma

AzadlıqRadiosunun jurnalisti F.Mehralızadə "Abzas Media"ya qarşı cinayət işi üzrə təqsirləndirilsə də, özü və bu media orqanının jurnalistləri onların arasında əməkdaşlıq olmadığını deyirlər. F.Mehralızadə, son ilyarımda həbs olunmuş jurnalistlər və fəallar kimi, qaçaqmalçılıq və digər maddələrlə ittiham olunur. Onların hamısı həbslərini peşə fəaliyyətləri ilə əlaqələndirirlər.

F.Mehralızadə deyir ki, onu AzadlıqRadiosunun Azərbaycan xidmətində yayımlanan iqtisadi mövzuda araşdırmalarına, təhlillərinə görə cəzalandırıblar. Onun fikrincə, həmin vaxt hökumət təmsilçiləri istintaqı davam edən "AbzasMedia" ilə bağlı cinayət işinə onu da qoşublar.

Bu gün, mayın 28-də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasından 107 il keçir.

Rusiyada çarın devrilməsindən sonra, 107 il əvvəl Tbilisidə elan olunan Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti (AXC) 23 ay fəaliyyət göstərə bilib. 1920-ci il aprelin 27-də Rusiyanın silahlı təcavüzü ilə süqut edib. AXC paytaxtı Tbilisidən Gəncəyə, daha sonra 2018-ci il sentyabrın 15-də isə Bakının işğaldan azad edilməsi ilə ora köçürülmüşdü. Azərbaycanın indiki faktiki ərazilərini Rusiya 19-cu əsrin əvvəllərində işğal etmişdi.

Cümhuriyyətin bir çox qurucuları Azərbaycanın təkrar işğalından sonra mühacirət etmək məcburiyyətində qalıblar.

1991-ci il noyabrın 18-də Azərbaycan öz müstəqilliyini yenidən bəyan edib. Həmin vaxt Azərbaycan Respublikası Xalq Cümhuriyyətinin varisi elan edilib.

1992-ci ildən Azərbaycanda mayın 28-i Respublika, 2021-ci ildən isə Müstəqillik günü kimi qeyd edilir. Milli Məclisin 2021-ci il oktyabrın 15-də keçirilən iclasında "Müstəqillik Günü haqqında" yeni qanun layihəsi qəbul edilib. 28 May - Respublika Gününün və 18 Oktyabr - Dövlət Müstəqilliyi Gününün adı dəyişdirilib. Mayın 28-i Müstəqillik Günü, oktyabrın 18-i isə Müstəqilliyin Bərpası Günü elan olunub.

Embed paylaş

Bakıda sorğu: Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətini quranlara layiqli qiymət verilirmi?

Embed paylaş

Kod yaddaşa götürüldü

---

en px hündürlük px

---

The URL has been copied to your clipboard

No media source currently available

0:00 0:01:51 0:00

ABŞ prezidenti Donald Trampın administrasiyası Amerika tələbə vizasına müraciət edən bütün namizədlərin sosial şəbəkə hesablarının yoxlanılmasını nəzərdə tutan planı nəzərdən keçirir.

Bu barədə "Politico" ABŞ-nin xarici ölkələrdəki səfirliklərinə göndərilən diplomatik göndərişin məzmununa istinadən məlumat yayıb.

Mayın 27-də ABŞ dövlət katibi Marko Rubio tərəfindən imzalanmış teleqramda bildirilib ki, sosial şəbəkələrin məcburi yoxlanılması tətbiqinə hazırlıq çərçivəsində Dövlət Departamenti tələbələr üçün viza müraciətləri üzrə yeni müsahibələrə fasilə vermək göstərişi verib: "Bu bildiriş alınan tarixdən etibarən sosial şəbəkələrin məcburi yoxlanmasının genişləndirilməsinə hazırlıq çərçivəsində konsulluq şöbələri tələbə və mübadilə vizaları üzrə (F, M və J kateqoriyaları) əlavə müsahibə tarixləri təyin etməməlidirlər. Yaxın günlərdə əlavə təlimatların göndərilməsi gözlənilir".

"Politico" nəşri yazır ki, əgər plan həyata keçirilərsə, bu, tələbə vizalarının hazırlanması prosesini əhəmiyyətli dərəcədə ləngidə bilər. Bundan əlavə, bu addım təhsil haqlarını ödəyən xarici tələbələrdən maliyyə baxımından asılı olan bir çox universitetə ziyan vura bilər.

Daha əvvəl administrasiya sosial şəbəkələrin yoxlanması ilə bağlı müəyyən tələblər tətbiq edib. Lakin bu, əsasən, ABŞ-yə qayıdan tələbələrə aid idi, onların İsrailin Qəzzadakı əməliyyatına qarşı keçirilən etiraz aksiyalarında iştirak edib-etməməsini müəyyən etmək üçün.

Administrasiya həmçinin universitetlərə, xüsusilə də Harvard kimi elit ali təhsil müəssisələrinə nəzarətin sərtləşdirilməsi istiqamətində addımlar atır. İddia olunur ki, bu universitetlər həddindən artıq liberal mövqe tutur və kampuslarda antisemitizm elementlərinə göz yumurlar.

Eyni zamanda, miqrasiya nəzarətinin sərtləşdirilməsi prosesi də davam edir və bu çərçivədə bəzi xarici tələbələr saxlanılıb.

"The Associated Press" (AP) Ukrayna Baş Prokurorluğunun məlumatlarına istinadən xəbər verir ki, Moskvanın Ukraynaya qarşı tammiqyaslı işğal müharibəsi başlayandan bəri azı 206 ukraynalı hərbçi Rusiya əsirliyində həlak olub.

Hüquq-müdafiə qruplarının, BMT-nin, Ukrayna hökumətinin və məhkəmə-tibbi ekspertin açıqlamalarına görə, Rusiya həbsxanalarında qəddar rəftar çoxsaylı ölümlərin baş verməsində ehtimal olunan əsas amillərdən biridir.

AP mənbələri bildiriblər ki, ölümün səbəbini müəyyən etmək həmişə mümkün olmur, çünki bəzən qurbanların daxili orqanları çıxarılmış olur, bəzi hallarda isə qançırlar və xəsarətlər gizlədilir. Ukraynanın Hərbi Əsirlərlə İş üzrə Koordinasiya Qərargahının nümayəndəsi Petro Yatsenko bildirib ki, Rusiya əsirlərin meyitlərini o vaxta qədər saxlayır ki, onların üzərində artıq heç nə müəyyən etmək mümkün olmasın. Ukrayna rəsmiləri hesab edir ki, Rusiya əsirlərin ölümünün əsl səbəblərini gizlətməyə çalışır.

AP həmçinin BMT-nin ötənilki hesabatını xatırladıb. Həmin hesabatda qeyd olunurdu ki, azad edilən ukraynalı hərbi əsirlərin 95 faizi həbsdə olarkən "sistemli" işgəncələrə məruz qalıb. Əsirlər döyülmə, elektrik cərəyanı verilməsi, boğulma, seksual zorakılıq, edamın imitasiyası və yuxudan məhrumetmə kimi zorakılıqlardan danışıblar.

Rusiya hökuməti AP-in şərh sorğusuna cavab verməyib. Daha əvvəl isə Rusiya Ukraynanı hərbi əsirlərlə qəddar rəftarda ittiham etmişdi. BMT bu ittihamların bir hissəsini təsdiqləsə də, Ukrayna tərəfindən baş verən pozuntuların həm miqyas, həm də ağırlıq baxımından Rusiyada törədilənlərlə müqayisədə xeyli az olduğunu bəyan edib.